heb jij een tic??

even een stukje medische achtergrond over dit fenomeen

Wat is een dwangneurose?

Voor de meeste mensen is het de normaalste zaak van de wereld om even te controleren of achterdeur wel op slot zit, en regelmatig het huis schoon maken en de handen te wassen. Voor mensen met een dwangneurose zijn dit soort gewone handelingen niet meer zo normaal. Deze mensen kunnen tien keer terugkeren om aan de dichte achterdeur te rammelen, elke dag het hele huis schoonmaken, of met plastic zakken over de handen de deurkruk aanraken uit angst besmet te worden. Mensen met een dwangneurose zijn in wezen verslaafd aan steeds terugkerende gadachten en rituelen, die ze als ongewild en zinloos ervaren, maar die zij niet kunnen onderdrukken omdat deze hun angsten en onrust wegnemen.
Een dwangneurose kan een obsessie zijn, zoals de angst om besmet of vuil te worden; het kan een 'compulsie' zijn (de dwangmatige behoefte om een bepaalde handeling te verrichten), zoals het voortdurend wassen van de handen, of een combinatie hiervan. Meestal vallen mensen met een dwangneurose in één van twee veel voorkomende categorieën: die van de 'schoonmakers' en die van de 'controleurs'. De 'schoonmakers' zijn geobsedeerd door besmetting of vervuiling en proberen door boenen en soppen deze angst weg te nemen; 'controleurs' voorzien allerlei rampen en ongelukken als gevolg van hun 'nonchalante' gedrag en controleren iedere handeling wel tientallen keren. Een dwangneurose is geen zeldzaamheid: naar schatting 15 van de 1000 mensen laten hun gedrag dermate door hun dwangmatige gedachten bepalen, dat zijzelf en hun omgeving er last van ondervinden.

Hoe ontstaat een dwangneurose?

In zeldzame gevallen ontstaat een dwangneurose van de een op de andere dag. Dit kan het gevolg zijn van een traumatische ervaring, die ertoe leidt dat mensen uit angst voor herhaling bepaalde handelingen in het vervolg extra goed controleren. In de meeste gevallen is het echter een sluipend proces. Over de precieze oorzaak van een geleidelijk ontwikkelde dwangneurose is helaas nog weinig bekend. In veel gevallen heeft het te maken met het krijgen of het toenemen van verantwoordelijkheidsgevoel. Mensen wier leven op een bepaald moment verandert (bijvoorbeeld door het krijgen van een baby of het zelfstandig gaan wonen), krijgen nieuwe verantwoordelijkheden en vinden vaak dat ze het zich niet kunnen veroorloven dat er iets misgaat. Zij kunnen hier in extreme mate over piekeren. Dwangmatige handelingen zijn dan een manier om deze angstige gedachten en gevoelens onder controle te houden. Ook erfelijkheid is een factor die een rol kan spelen bij het ontstaan van een dwangneurose.
Uit onderzoek is gebleken dat kinderen, van wie de ouders met psychische problemen kampen, extra kwetsbaar zijn. De theorie dat bepaalde stoffen in de hersenen de oorzaak zijn van een dwangneurose, is niet wetenschappelijk bewezen.

Wat is ertegen te doen?

Gedragstherapie is de meest succesvolle methode voor het behandelen van dwangneurose: Deze therapie bestaat uit een aantal specifieke oefeningen die iemand stap voor stap laat blootstellen aan de situatie waarvoor hij bang is, terwijl het uitvoeren van dwangmatige, 'geruststellende' rituelen verboden is. Zo moeten bijvoorbeeld de 'controleurs' zo nu en dan achteloos het huis verlaten. De mensen worden gestimuleerd zelf met de verantwoordelijkheid om te gaan en krijgen daarom opdrachten mee naar huis. Ze blijven uiteraard onder begeleiding van de therapeut, die in overleg heeft vastgesteld welke oefeningen voor hem of haar het best zijn. Gedragstherapie heeft pas zin als iemand gemotiveerd is om zich ondanks zijn angst aan deze confronterende therapie bloot te stellen. Bij 80 a 90 procent van de patiënten zorgt gedragstherapie voor verbetering. De helft van deze mensen heeft zelfs al na zo 'n 3 maanden minder klachten. Gedragstherapie wordt soms ondersteund door medicijnen, bijvoorbeeld antidepressiva en kalmerende middelen, die de neurose kunnen verminderen.

Dwangneuroses en de directe omgeving

Mensen die lijden aan een dwangneurose kunnen dat soms jarenlang voor hun omgeving verborgen houden. Zodra de mensen in de omgeving weg zijn en iemand zelf 'verantwoordelijk' is, komt de poetsdoek tevoorschijn of wordt het huis van onder tot boven gecontroleerd. De meesten schamen zich voor hun neurose en vertellen zelfs de partner niets over hun problemen.
Als het uit de hand gelopen, abnormale gedrag uiteindelijk aan het licht komt, worden de partner of andere naaste familieleden vaak het slachtoffer.
Dan kan het bijvoorbeeld voorkomen dat gezinsleden zich bij thuiskomst in de hal moeten omkleden en vervolgens over krantenpapier naar de douche moeten lopen. Praten met de patiënten zonder professionele hulp lost in de meeste gevallen niets op. Soms ontstaat een voorts/epende, pijnlijke discussie tussen degene met de dwangneurose en de betrokkenen, die hen uit alle macht willen he/pen maar daar niet toe in staat zijn. Soms nemen de partner of de kinderen noodgedwongen alle verantwoordelijkheden over en zijn voortaan belast met (het normale) schoonmaken of controleren. Dit lost het probleem van een dwangneurose echter niet op, want zodra de gezinsleden afwezig zijn, voelt de partner zich weer verantwoordelijk en gaat hij opnieuw over tot het verrichten van dwanghandelingen. De meeste patiënten melden zich aan voor hulp op het moment dat het voor de gezinsleden te veel geworden is. In elk geval van dwangneurose, is het belangrijk dat de mensen in de omgeving diegene serieus nemen, begripvol benaderen en steunen. Iemand moet het gevoel hebben een probleem te hebben, maar zelf geen probleem te zijn.
Een dwangneurose is een probleem dat volledig han worden opgelost, hoewel professionele hulp daarbij onontbeerlijk is.

oja..mijn tic................ik ben compleet van lotje getikt