|
|
|
Cholesterol
Twij Grunnegers zitten soamen bie McDonalds.
Zegt de ain tegen de aander:
"Dinkst doe aiglieks wel ains om dien cholesterol?"
Zegt de aander: "Joazeker, as ik op de WC zit".
"Ast op de WC zitst?"
"Joa, din zit ik op de pot, kiek n beetje om mie tou, zug gain wc-pepier en dink din, 'goh leste rol'
  
|
Anonymous Undefined 65739 berichten heerlijk james dat gruningse taaltje, mijn familie komt er vandaan maar sinds opa en oma niet meer leven hoor ik het te weinig, kan het zelf nait goud proat'n mor wel verstoan ;)
ik woon nu in het oosten van het land en heb wel het een en ander opgepikt (de meeste mensen denken dat ik hier geboren ben <gg>)
maar in dialect typen valt niet mee vind ik, maar zal eens op het net struinen of ik wat kan vinden
groetjes treaxxx |
Net Engels, dat Gronings....
hee yoe
wel wait woar de leather is?
is e picked of laind?
quait ook nait doe?
en you? wat hest doar?
mouse met sea pals |
gaaf dat je het ook kent treetje, maar ik haal alles van internet af, tis ff zoeken maar vind het best wel geinig , en als weten waar ik het weg haal, zet ik die link hier wel op
groetjes.. ga weer ff zoeken
|
Gebit
n Spreker kwam net op tied op n vergoadern.
Hai gong aanzitten veur t defteg dinér, mor vernam dat e zien gebit vergeten haar.
n Man noast hom wol hom wel helpen en hoalde n gebit oet buus.
"Perbaaier dizze mor even," zee e.
"Te lös," zee spreker.
"k Heb nog n gebit," zee de man.
"Te klain," zee spreker.
"Messchain pazzen dizze tanden," zee de man, en hoalde nog n gebit oet buus.
Spreker was der bliede mit. Hai genoot van de moaltied en zien tousproak gong ook best.
Noa afloop zee e tegen zien buurman aan toavel: "Woar is joen praktiek, k zuik nog n goie tandarts."
Man: "k Bin gain tandarts heur. k Bin mor n ainvoudege begravvenisondernemer
|
|
Ome Loeks
Ain van de bekenste Grunneger laidjes gaait over 't Peerd van Ome Loeks'.
Over wél Ome Loeks nou was binnen de mainens verdaild, der lieken twij te weden dij der t maist veur in aanmaarken kommen.
d'Eerste:
Lucas Broekmans n vrijgezelle vrachtriedersknecht. Hai woonde aan t begun van 20ste aiw aan de Jacobijnerweg in Stad. Hai haar n aigen peerd, 'Graaf', woar e mit veur t transportbedrief van vrachtrieder J. Kuipers Lzn. aan t Botterdaip waarkde.
t Peerd gong - woarschienlek om en bie 1910 - opains dood en Loeks Broekmans was der kepot van. Der is zulfs sproake van n raauwadvertentie, deur zien collega's ploatst, woarin t overlieden van Graaf meld wuir.
Der binnen ook aander overleverns dij staark in richten van Loeks Broekmans als de echte 'Ome Loeks' wiezen.
d'Twijde:
Lucas van Hemmen, geboren in 'De Slingerij' aan de A-weg in Grunnen. Dat horecabedrief dee ook dainst as peerdestallen.
Op maarktdoagen kwammen boeren van overal en zetten heur peerden bie 'De Slingerij' hén. Loeks gruide den ook in peerdjewereld op en wuir jockey en pikeur. Om 1900 haar hai al noam moakt deur dailnoame aan (inter)nationoale droaverijen. Dou hai 25 joar was nuimden ze hom al 'Ome Loeks'.
t Gong Loeks nait aal veur de wind, in 1910 sturf ain van zien leste peerden, d'hingst 'Appelon'. t Daaier haar n staalknecht aanvalen en van Hemmen kreeg n heuvörke en stak t peerd der mit. t Was mor n schieterg wondje mor t peerd kreeg der 'krampkoliek' deur en drij doage loater was e dood.
Jan de Baat zien 'Peerd van Ome Loeks' Standbeeld van t Peerd van Ome Loeks is nait meer weg te denken oet stad, tis in nacht van 21 op 22 augustus 1959 op t gras aan veurkaant van t Grunneger hoofdstation ploatst. t Beeld is mokt deur n Amsterdammer: Jan de Baat.
 
|
t Peerd van Ome Loeks
t Peerd van Ome Loeks is dood,
Loeks is dood, Loeks is dood;
t Peerd van Ome Loeks is dood,
hailemoal dood!
Guster nog goud gezond,
Draaide mit steert in t rond;
t Peerd van Ome Loeks is dood,
Hailemoal dood!
Haar k hom moar vreten geven,
Waas e nog ien leven bleven.
t Peerd van Ome Loeks is dood,
Hailemoal dood
|
Grunneger resepten.
-------------------------------------------------- ------------------------------
Stamppot Mous
Wat mout der in:
Drij a vaaier pond mous, n beetje zolt (as ie t geern zolt meugen n beetje meer), n onze rookspek, vaaier pond eerappels, drij onze rookworst, anderhaalf moatje kookde melk, zunegaan n onze botter.
Hou mout je t doun:
Mous streupen (haarde naarven deroet hoalen) en ofwasken.
Krieg n pot mit wat kokend wotter dou t zolt en spek derin en de mous.
Loat boudel zo'n beetje twinteg menuten koken.
Intied kenje mooi even eerappels schillen en ofspuilen.
Dou eerappels mit spek en worst onder t mous (zol doar oetdrukken onder t mous stoppen vot kommen?)
Hail boudel goar koken loaten (zowat n haalf uur), nait te veul wotter derop!
Worst en spek oet pot hoalen (dat wordt even zuiken), t kooknat ofgaiten (nait votgaiten) opbaargen.
Wat nog in pot zit deur n kander stampen (mit n stamper) de kookde melk de botter en as t neudeg is wat kooknat der deurreuren.
Worst ofwasken en op t vuur zetten in laauw wotter, t wotter kaalmaan waarmer moaken tot t sikkom kookt, worst der n haalf uur in liggen loaten.
Aanschikken en bikseln
|
t Is mor n noam
Menu
Wat is.
Zeuven
zeven
n Woord zuiken:
Bienoamen.
Ook wel schimpnoamen.
Inwoners van mennege ploats in pervìnzie Grunnen hebben n bienoam (dat ken n geuzennoam wezen, mor ook n scheldnoam), op dizze bladziede n overzicht.
As ie aanvullens of opmaarkens hebben of oetleggen kennen woarom of woardeur zo'n noam onstoan is, vul dat den even aan rechterkaant in t formeliertje in, bie veurboat dank.
-------------------------------------------------- ------------------------------
Hollands Grunnegs Bienoam(en)
Adorp Oadörp Bierzoepers, Janneverzoepers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Aduard Auwerd Peerdevillers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Appingedam n Daam Peerdekopers, Vlinthippers
Harma van Nieuwpoort oet Delfziel schreef: "De damsters oet Daam nuimen wie Damster knollen. Ik wait nait woarom."
Johan Westers schreef: "Damster knollen betaikt dat ze altied knollen achter hakken haren"
-------------------------------------------------- ------------------------------
Baflo Bavvelt Koarkroders, Koarschoevers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Bedum Beem Geutslikkers, Kreuskraben
Ina Lenting-Blok schreef ons: "Beemermelkzoepers, vanwege melkfabriek."
-------------------------------------------------- ------------------------------
Beerta Beerte Knollentrekkers, Baarvekoppen
Marten F. Grupstra schreef ons: "n Beester wordt ook wel n Beesterboekou nuimd."
-------------------------------------------------- ------------------------------
Bellingwolde Bennewolle Knollentrekkers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Bierum Baaierm Biertunnen, Goldpaanzen, Gortpinzen, Gortkorrels
-------------------------------------------------- ------------------------------
Blijham Blijham Brijpinzen
-------------------------------------------------- ------------------------------
Bourtange Boertang Haaideschoapen
-------------------------------------------------- ------------------------------
Bronsveen Bronsveen Brommelboeren
Ben Doedens schreef: "De bewoners van t buurtschop Bronsveen bie Ol Pekel wuirden zo nuimd. Joarenlaank haren ze ook n wiekgebaauwtje, dat ook 'Brommelhörn' haitte. Kennelk was t gebied vrouger volgruid met brommelstroeken."
-------------------------------------------------- ------------------------------
Delfzijl Delfziel Klokkedaiven, Strandjutters
Harma van Nieuwpoort oet Delfziel schreef: "Veur zover ik wait haiten wie in Delfziel, Delfzielster kraabers. Waarom precies wait ik nait, moar t zal wel met het daaiertje te moaken hebben dei hier in t woater zwemt."
-------------------------------------------------- ------------------------------
Den Andel Naandel Törken, Poepen
Klaas Bol schreef ons: "Poepen, dat wazzen n stelletje roege en raauwe mensen dij op ain van de Deense aailanden woonden (900 na Christus). Zai wazzen in dainst van de Oostzeevoarders mor ook van de V.O.C.".
Martinus Kloosterman schreef ons: "Törken komt van n eerappelsoort dei doar vrouger n bult verbouwt wer. Zo heb ik t heurd."
-------------------------------------------------- ------------------------------
Den Ham n Ham Zoepenbrijpinsen
-------------------------------------------------- ------------------------------
Doezum Doezum Doppers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Eenrum Ainrom Doodstekers, Witkoppen
-------------------------------------------------- ------------------------------
Ekamp Aikamp Knollentrekkers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Enumatil IJmentil Schaifdokken
-------------------------------------------------- ------------------------------
Eppenhuizen Eppenhoezen Blaauwhozen
-------------------------------------------------- ------------------------------
Euvelgunne Euvelgun Katten
-------------------------------------------------- ------------------------------
Ezinge Aizing Kouketers, Kouvreters
-------------------------------------------------- ------------------------------
Farmsum Faarmsom Katten
-------------------------------------------------- ------------------------------
Feerwerd Fiwwerd Kattevreters, Egyptenoaren
-------------------------------------------------- ------------------------------
Finsterwolde Finnerwol Törken
-------------------------------------------------- ------------------------------
Foxhol Foxhol Bosduvels
-------------------------------------------------- ------------------------------
Garmerwolde Gaarmwol Röskammers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Garnwerd Garwerd Görtvreters
-------------------------------------------------- ------------------------------
Garsthuizen Garsthoezen Roegkoppen
-------------------------------------------------- ------------------------------
Glimmen Glimmen Tuten
-------------------------------------------------- ------------------------------
Godlinze Glìnse Schoapedaarms
-------------------------------------------------- ------------------------------
Grijpskerk Gruupskerk Smaalruggen
-------------------------------------------------- ------------------------------
Groningen Stad Molbonen, Booneters, Kloarepruivers, Kouketers, Klokkedaiven
Doede Bruinsma schreef: "Luu oet Stad wórren ook wel "Tellerlikkers" nuimd. Op 't platteland wörren nog gain borden broekt, doar wör zo oet pot eten."
Ferdinand Oosterheert schreef: "Zo'n 4 of 5 honderd joar leden stolen de Grunnegers de klokken van Daam. Ze namen ze mit op slee over t ies en zakten de deur in Winneweer. Mit veul muite kregen ze slee weer op t ies en doarom nuimen ze t nouw 'Wie winnen weer'. k Wait nait of t woar is."
-------------------------------------------------- ------------------------------
Grootegast Grodegast Woldjeprikkers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Haren Hoaren Knollen
Joh. E. G. Ruiter oet hoaren schreef: "De knollen (koolroapen) oet Hoaren wazzen beroemd. Zai wuiren oetvoerd noar Hamburg, Bremen en veul meer aander Duutse steden."
Henry Medendorp schreef: Ik heb aaltied heurd, 'knollebieters'.
-------------------------------------------------- ------------------------------
Harkstede Haarstee Katten, Raitvinken
-------------------------------------------------- ------------------------------
Hellum Helm Zaandkroepers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Holwierde Holwier Doofpotten, Teertunnen
-------------------------------------------------- ------------------------------
Hoogezand Hogezaand Aangebraaide hozen, Boeskoolstronken
-------------------------------------------------- ------------------------------
Hoogkerk Hoogkerk Mouskoolstronken
-------------------------------------------------- ------------------------------
Hornhuizen Hörnhoezen Törken, Hounder
-------------------------------------------------- ------------------------------
Houwerzijl Houwerziel Nazareners
-------------------------------------------------- ------------------------------
Kantens Kannes Vlinthippers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Kloosterburen Kloosterboeren Stiefkoppen
-------------------------------------------------- ------------------------------
Kommerzijl Kommerziel Spierens
-------------------------------------------------- ------------------------------
Krewerd Kraiwerd Katten
-------------------------------------------------- ------------------------------
Kropswolde Wolle Katten
-------------------------------------------------- ------------------------------
Leek Leek Katten, Poerem
-------------------------------------------------- ------------------------------
Leens Lains Boeskoolkoppen
Martinus Kloosterman schreef ons: "Dou ik noar ULO ging neumen wie Lainsters altied Lainster kuutschieters. Ik wai nait woarom."
-------------------------------------------------- ------------------------------
Leermens Leerms Krombekken
-------------------------------------------------- ------------------------------
Loppersum Loppersom Boeskolen
Limmy Oosterheert schreef ons: "Lopster Aalbeerns, Mien moeke hed heur haile leven leeft in Loppersum. Van heur heb ik t. Zai is geboren in 1914 en overleden in 1998."
-------------------------------------------------- ------------------------------
Losdorp Lösdörp Doddels, Katten
-------------------------------------------------- ------------------------------
Lutjegast Lutjegast Bekkesnieders
-------------------------------------------------- ------------------------------
Lutjesaaksum Lutjesoaksem Nachtegoalen
-------------------------------------------------- ------------------------------
Martenshoek Houk Katten
-------------------------------------------------- ------------------------------
Marum Moarum Prikkeboenders
-------------------------------------------------- ------------------------------
Meeden Maiden Aierleggers, Aierzuikers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Mensingeweer Menskeweer Gloazetikkers
-------------------------------------------------- ------------------------------
Middelstum Middelsom Zweepboksems
-------------------------------------------------- ------------------------------
Midwolda Midwolle Neuzebieters, Kraaikoppen
-------------------------------------------------- ------------------------------
Muntendam Muntendam Kouvreters, Bezzembinders
Udo schreef ons: "Kouvreters, In de Franse tied zol der in Tussenklappen n kou veur de Patriotten slacht worden. De Muntendammers krege |
t Is mor n noam
Menu
Wat is.
Zai is oftraauwd
ze is gescheiden
Legenden.
-------------------------------------------------- ------------------------------
Ede Stoal (Ede Ulfert Staal)
Ede StoalGeboren in Waarvum, op 2 augustus 1941.
Op zien viefde begon Ede mit meziek moaken, op n mondörgeltje, hai smokkelde hom soavends mit noar boven en huil den onder dekens wereldkampioenschappen mondörgelspeulen. Den muik e in t openboar de winnoar bekend, dat was e den zulf.
Zien opa was dirigent van t meziekkorps in Lains, t dörp woar Ede opgruide. Hai speulde vief joar trompet bie t meziekkorps en gong elk joar mit noar t meziekconcours.
Ede studaaierde medisienen in Grunnen, mor zien haart lag meer bie toalen, hai veraanderde van studie en gong over op Engels. Loater zee e n moal in n vroaggesprek dat e laiver avvekoat worden wilt haar, mor zulf wos e ook nait meer woarom dat nait deurgoan was.
Net veur t òfstudaaiern huil e der mit op en is e les geven goan bie "Handels Avond Onderwijs" in Ol Pekel.
Loater het e nog aan meer schoulen stoan, onder aander aan LTS in Winschoot woar e Engels gaf.
Ede dee ook nog veul aander dingen, hai schreef teksten veur laidjes en rekloames, muik meziek, waarkde veur omroupverainen AVRO en dee Engels commentaar bie promotiefilms.
Loater huil e zok ook nog bezig mit Deens en Oostfrais zulfs veur t Chinees haar e belangstellen.
In 1974 brocht Ede n singeltje oet mit Engelse laidjes, "I'm in the blues", t ploatje wuir gain groot succes, en Ede haar al pien in t lief van de commerciële ploatenwereld. t Ston hom tegen, n muzikoale legbatterij nuimde hai t, doar kon e nait waarken.
In 1981 ontdekte Engbert Gruben (hoofd gevarieerde meziek bie Radio Noord) deur Kloas Stoal (voader van Alex, vrund van Ede, gain femilie) t materioal van Ede en haar vot in de goaten dat t wat hail biezunders was.
In 1982 wuir "Mien Toentje" t herkennenslaidje van Melle Wachtmeester zien toentjerebriek op Radio Noord.
t Laidje wuir roazend populair en al rad wuir "Ede" dé volkszanger van Grunnen, mit Engbert Gruben as grootste fan. Aanvroagen veur optredens wazen der genog mor Ede gong der zelden op in.
In 1984 kwam der n ploatje mit vaaier laidjes oet, onder tuddel: "Man, man, man, wat n boudel". Doar stonden "Wat moakt het oet", "Wie schenken ons nog ain in", "Het het nog nooit zo donker west" en "Grunnegers veur gevorderden" op.
In december 1984 kwam bie Mollebone Music Ede zien eerste LP oet, "Mien Toentje". Dij ploat wuir n groot succes.
Noadat Ede begun 1985 n swoare operoatie ondergoan haar dee e in november n optreden op t Mollebone-laidjesfestival in Delfziel, de zoal wuir biekans òfbroken.
Begun 1986 kreeg Ede n vaste column in t Radio Noordprogram "Sloaperstil" op zundagmörgen, zien "vertelstertjes" kwammen loater op cassettebandjes oet, en nog weer loater (1993) op spaigelploatjes.
De operoatie haar gain blievend herstel opleverd, op 22 juli 1986 overlee Ede Stoal in zien boerderij.
t Monument veur Ede Stoal op de diek bie Delfziel.
Op 4 oktober 1986 kwam de twijde LP uit, "As vaaier woorden", Ede haar nog n belangriek aandail had in de veurberaaidens.
Dou t eerste exemploar oetlangd wuir aan zien vraauw Fieke, wuir der ook n pries insteld dij twijjoarlieks toegekend worden zel aan ain dij zuk (nait veur zien waark) biezunder verdaainstelk mokt het veur de streektoal in verbinden mit de radio. Dijzulfde dag wuir de K. ter Loanpries (van stichten t Grunneger Bouk) posthuum aan Ede Stoal toukend. De twijde LP wuir net zo'n groot succes als de eerste.
Op 7 oktober 2000 wuir der deur Engbert Gruben n monument veur Ede Stoal onthuld op de diek bie Delfziel. t Is n stoalen poal van acht meter hoog dij n vuurtoren veursteld, t ontwaarp is van Chris Verbeek oet Blijham. Lu nuimen t 'De Poal van Stoal' |
|
